ΛΟΓΟΣ ΙΔ': ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΝΑΛΛΑΓΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΠΗΣ ΤΗΣ ΓΙΝΟΜΕΝΗΣ ΤΟΙΣ ΟΔΕΥΟΥΣΙΝ ΕΝ ΤΗ ΟΔΩ ΤΗΣ ΗΣΥΧΙΑΣ

ΤΗ ΥΠΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΤΕΤΑΓΜΕΝΗ
Ο συνελθών τω νω αυτού εν τη ησυχία πολιτεύεσθαι, ρυθμιζέτω εαυτόν και εν τη γεωργία και τάξει της ησυ­χίας διεξαγαγέτω το επίλοιπον των ημερών αυτού. Όταν συμβή σοι, ως εστί σύνηθες τη τάξει της ησυχίας τη ωρισμένη υπό της θείας χάριτος, ένδοθεν συγκεχύσθαι τω σκότει την ψυχήν, και ώσπερ τάς ηλιακάς ακτίνας τάς καλυπτομένας από της γης εκ της αχλύος των νεφελών, προς ολίγον χρόνον στερηθήναι της πνευματικής παρακλήσεως και του φωτός της χάριτος, δια το επισκιάζον νέφος των παθών, και συσταλήναι από σου μικρόν την χαροποιόν δύναμιν και επισκιάσαι τω νω ασυνήθη αχλύν, μη ταραχθής τη διανοία και χείρα προτείνης τη αγνοία της ψυχής, άλλ' υπόμεινον και ανάγνωθι είς τάς βίβλους των διδασκάλων, και βίασαι σαυτόν εν τη ευχή και εκδέχου την βοήθειαν.
Ώσπερ γαρ αποκαλύπτεται το πρόσωπον της γης ταίς ακτίσι του ηλίου εκ της κατασχούσης σκοτίας του αέρος, ούτω δύναται και η ευχή λύσαι και διασκεδάσαι εκ της ψυχής τα νέφη των παθών και διαυγάσαι τον νουν τω φωτί της ευφροσύνης και της παρακλήσεως όπερ τίκτειν είωθεν εν τοις ενθυμήμασιν ημών, και μάλιστα όταν σχή ύλην εκ των θείων Γραφών και εγρήγορσιν στίλβουσαν τον νουν. Η γαρ διηνεκής μελέτη εν ταίς γραφαίς των αγίων θαύματος ακατάληπτου και θείας ευφροσύνης την ψυχήν εμπίπλησι.
Τω δε Θεώ ημών είη δόξα είς τους αιώνας.